O projekcie

– GIS historyczny
Badania prowadzone w ostatnich latach w obszarze nauk humanistycznych i społecznych coraz
częściej noszą znamiona interdyscyplinarności i wiążą się ze stosowaniem metod, narzędzi i technik
badawczych adaptowanych z innych dziedzin nauki. Rosnące z roku na rok wykorzystywanie dorobku
nauk ścisłych w wielu dyscyplinach naukowych takich jak historia, nauki o organizacji i zarządzaniu
czy nauki o bezpieczeństwie, pozwala na rozwój i bardziej kompleksowe spojrzenie na prowadzone
tam badania naukowe. W tym kontekście szczególnie interesującym obszarem wiedzy są nauki

historyczne, w których powoli odchodzi się od tradycyjnego, w dużej mierze jakościowego
rozwiązywania problemów badawczych na rzecz podejścia mieszanego, w znacznym stopniu
uwzględniającego również metody ilościowe i stosowanie nietradycyjnych narzędzi badawczych,
dających nowe możliwości interpretacji dostępnych danych historycznych.
Jednym z nowoczesnych narzędzi geoinformatycznych, które z powodzeniem można stosować w
badaniach historycznych, są systemy informacji geograficznej (ang. Geographic Information Systems
– GIS). Od kilkunastu lat GIS wykorzystywany jest w badaniach historycznych prowadzonych w
Stanach Zjednoczonych, Danii, Belgii, Holandii, Wielkiej Brytanii, Czechach oraz w Niemczech. W
Polsce z roku na rok narzędzie to stosowane jest na coraz szerszą skalę, czemu bez wątpienia służy
dynamiczny rozwój technologii informatycznych i powszechna, obserwowana od początku XXI wieku,
cyfryzacja zbiorów archiwalnych.
Systemy informacji geograficznej umożliwiają gromadzenie, przetwarzanie, analizę oraz udostępnianie
informacji historycznych o charakterze przestrzennym. Dzięki temu narzędziu, możliwa jest analiza i
interpretacja archiwalnych danych geograficznych i badanie ich wpływu na zdarzenia i procesy
historyczne. Należy podkreślić, iż przeprowadzane w ten sposób analizy przestrzeni historycznej,
dokonywane w oparciu o metody ilościowe, wzbogacają badania historyczne o nowe aspekty, nadając
im walor interdyscyplinarności oraz powiększając ich naukową użyteczność.

– Założenia oraz cele projektu

Głównym założeniem projektu jest wskazanie możliwości wykorzystania nowoczesnych technologii
geoinformatycznych do wspierania badań w naukach humanistycznych na przykładzie wybranego
zagadnienia historycznego, jakim są akcje zarzutów cichociemnych prowadzone w latach 1941-1944
na terenie Generalnego Gubernatorstwa.
Autorzy w swoich badaniach koncentrują się na analizie przestrzennej miejsc zrzutów w trakcie
poszczególnych akcji desantowych oraz na analizie uwarunkowań, jakim podlegał wybór tych miejsc.
Badania podzielone są na następujące etapy:
1. Zbudowanie bazy wiedzy dotyczącej wybranych aspektów czynu zbrojnego cichociemnych w
okresie II wojny światowej pod kątem analizy właściwości przestrzennych dostępnych danych.
2. Utworzenie cyfrowego repozytorium materiałów i danych, obejmującego wybrane aspekty czynu
zbrojnego cichociemnych w okresie II wojny światowej.
3. Określenie możliwości stosowania przestrzennych analiz ilościowych w naukach historycznych na
wybranych przykładach lokalizacji zrzutów cichociemnych dokonywanych w latach 1941-1944 na teren
Generalnego Gubernatorstwa.
4. Zaproponowanie metodyki prowadzenia przestrzennych analiz historycznych z wykorzystaniem
systemów informacji geograficznej (GIS).
5. Udokumentowanie czynu zbrojnego cichociemnych z wykorzystaniem informatycznych środków
prezentacji wiedzy ze szczególnym uwzględnieniem elementów przestrzennych (mapy, plany
sytuacyjne) na potrzeby zróżnicowanych grup odbiorców.
6. Upowszechnienie narzędzi GIS i wiedzy historycznej dotyczącej działalności cichociemnych w
okresie II wojny światowej wśród szerokiego grona odbiorców.
– Planowane rezultaty
W ramach prac, stworzony zostanie edukacyjno-informacyjny serwis internetowy (geoportal oraz
internetowa kronika – Story Map), aplikacji mobilna oraz album w postaci książkowej.
Więcej informacji wkrótce.